Οφθαλμός και υπέρταση

(Υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια)

Με την πάροδο της ηλικίας, τα αγγεία του οργανισμού μας και κυρίως οι αρτηρίες γίνονται πιο σκληρές (αρτηριοσκλήρυνση) με αποτέλεσμα την αύξηση της πίεσης του αίματος. Η αυξημένη αυτή πίεση επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τις βλάβες των αγγείων.

Τα όργανα που επηρεάζονται κυρίως είναι ο εγκέφαλος, η καρδιά, τα νεφρά και τα μάτια. Στα μάτια επηρεάζονται όλα τα αγγεία κυρίως όμως τα αγγεία του αμφιβληστροειδούς χιτώνα, του εσωτερικού δηλαδή χιτώνα του οφθαλμού ο οποίος είναι καίριας σημασίας για την όραση μας. Οι αλλοιώσεις λοιπόν που προκαλούνται από τη συστηματική υπέρταση στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού συνιστά την υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθειακαι παρουσιάζει μια σταδιοποίηση.

Στο στάδιο 1 παρατηρούμε ήπια στένωση και αρτηριοσκλήρυνση, εικόνα που επίσης συναντάται σε άτομα μεγαλύτερα των 55 ετών εξαιτίας της φυσιολογικής αρτηριοσκλήρυνσης η οποία προκαλείται με την πρόοδο της ηλικίας.

Στο στάδιο 2 οι βλάβες προχωρούν και καθώς τα αγγεία σκληραίνουν περισσότερο έχουμε «αγγεία τύπου χάλκινου σύρματος» ενώ οι αρτηρίες στο σημείο που συναντούν τις φλέβες, είτε τις εκτοπίζουν (σημείο Salus) είτε η φλέβα χάνεται κάτω από την αρτηρία. (σημείοGunn)

Στο στάδιο 3 τα αγγεία χάνουν την στεγανότητα τους και έχουμε διαρροές με αποτέλεσμα οίδημα αμφιβληστροειδούς αιμορραγίες και εξιδρώματα.

Τέλος στο τελικό στάδιο 4 στα ευρήματα του τρίτου σταδίου προστίθεται το οίδημα της οπτικής θηλής.

Τα στάδια 1 και 2 χαρακτηρίζουν την χρόνια ιδιοπαθή υπέρταση ενώ τα στάδια 3 και 4 παρατηρούνται κυρίως σε οξείες σημαντικές αυξήσεις της πίεσης του αίματος.

Πως γίνεται η διάγνωση της υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας

Η διάγνωση γίνεται με μια απλή εξέταση από τον οφθαλμίατρο τη βυθοσκόπηση. Η συγκεκριμένη εξέταση είναι η μόνη όπου ο γιατρός έχει άμεση οπτική επαφή με τα αγγεία του οργανισμού. Εκτιμώντας λοιπόν την κατάσταση των αγγείων του οφθαλμού μπορούμε να εκτιμήσουμε και τις βλάβες που πιθανόν υπάρχουν στα εγκεφαλικά, καρδιακά και νεφρικά αγγεία.

Η βυθοσκόπηση βοηθά επίσης τους καρδιολόγους, παθολόγους και νεφρολόγους , να εκτιμήσουν κατά πόσον μια αυξημένη πίεση προϋπήρχε ή είναι οξεία η αύξηση της, πόσο σοβαρή είναι και σε συνδυασμό με τον υπόλοιπο απαιτούμενο έλεγχο να ορίσουν πως θα την αντιμετωπίσουν.

Ποια είναι η συμπτωματολογία της υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας

Η υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια δεν παρουσιάζει κανένα σύμπτωμα παρά μόνο στο τελικό στάδιο και μόνο όταν το οίδημα έχει εντοπιστεί στην ωχρά κηλίδα οπότε έχουμε μείωση της όρασης.

Η έλλειψη συμπτωμάτων καθιστά αναγκαίο τον έλεγχο του βυθού στους υπερτασικούς ασθενείς ανα 6-12 μήνες ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η διάγνωση της υπέρτασης μπαίνει από τον οφθαλμίατρο βλέποντας την εικόνα του βυθού, ενώ ο ασθενής δεν γνώριζε ότι η αρτηριακή του πίεση ήταν υψηλότερη του φυσιολογικού.

Ποια είναι η θεραπεία της υπερτασικής αμφιβληστροειδοπάθειας

Ρυθμίζοντας την αρτηριακή πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα όπως και τους παράγοντες που επιδεινώνουν τη σκλήρυνση των αγγείων ( κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία) σταματάμε τις βλάβες. Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος να επαναφέρουμε τα αγγεία στην προηγούμενη κατάσταση τους. Αυτό που επιτυγχάνουμε είναι να εμποδίσουμε την περαιτέρω επιδείνωση της βλάβης.

Η πρόληψη με τον έγκαιρο έλεγχο αποτελεί πάντα την καλύτερη θεραπεία.